Kiến thức cần phải biết về Lục Trà và tác dụng tuyệt vời đến sức khỏe

Từ lâu lục trà đã quá quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày mỗi người, gắn liền với nghệ thuật trà đạo của người Việt. Đây là loại trà quen thuộc được dùng làm nhiều loại đồ uống được yêu thích nhất hiện nay. Tại sao lục trà lại được ưa chuộng đến vậy, hãy cùng Yêu Trà Việt tìm hiểu nhé!

Lục trà là gì?

Lục trà hay còn được gọi với tên gọi phổ biến khác là trà xanh, là thức uống được hái từ búp và lá non của cây trà, là loại trà đã được trải qua tuyệt kỹ về chế biến như sao khô, vò, làm khô mà thành, trong đó những búp trà tươi non phải được trải qua nhiệt độ cao với sự kiểm soát từ những người có kinh nghiệm để loại bỏ quá trình oxy hóa, đồng thời giữ được màu sắc xanh của lá trà. Do đó màu sắc của búp trà khô và nước trà sau khi pha hãm sẽ có màu xanh chủ đạo, chính thế mà từ xa xưa đã được đặt tên là trà xanh. Lục trà thu hoạch ở thời điểm vụ xuân sẽ cho phẩm trà ngon nhất. Lục trà có nhiều phẩm cấp khác nhau như: trà xanh 1 nõn 1 lá, trà xanh 1 nõn 3 lá,…

Ngoài Việt Nam, lục trà được trồng ở rất nhiều quốc gia trên thế giới như Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Ấn Độ,… Tuy nhiên, nguồn gốc đầu tiên của lục trà được biết đến từ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Nơi đây là địa điểm xuất hiện giống cây họ trà Camellia sinensis đầu tiên. Theo thống kê trong hơn 380 loại trà trên thế giới thì có tới 260 loại được tìm thấy tại tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Quy trình chế biến Lục trà

Thu hái

Là quá trình thu hoạch búp trà, thường gồm 1 búp và 2 lá non liền kề (1 tôm 2 lá), 1 búp và 1 lá liền kề (1 tôm 1 lá) hoặc nguyên 1 búp lá (1 tôm).

Làm héo trà

Sau khi thu hoạch, lá trà sẽ phải trải qua giai đoạn làm héo. Mục đích của giai đoạn này làm giảm lượng nước có trong lá trà. Khi lượng nước giảm thì hàm lượng chất khô đậm đặc hơn, tạo điều kiện cho các phản ứng hóa học diễn ra dễ dàng. Ngoài ra, lá trà dẻo dai hơn nên khi trải qua quá trình vò sẽ ít bị dập nát.

Vò trà

Mục đích của công đoạn này là phá vỡ một số tế bào để tanin bị oxi hóa có tác dụng làm giảm chát cho lục trà và làm cho búp trà xoăn lại. Công đoạn này yêu cầu độ dập tế bào đạt khoảng 45%. Điều kiện cần thiết: độ ẩm không khí 90%, nhiệt độ 22 – 24^oC , vò 2 lần mỗi lần 30 – 45 phút.

Sao khô

Đây là công đoạn cuối cùng, giúp làm khô trà từ độ ẩm khoảng 65% xuống còn 3 – 4%, tạo sự biến đổi hóa học để chuyển hóa các chất và tạo thành hương thơm và mùi vị đặc trưng cho lục trà.

4 điểm khác nhau giữa Trà Xanh và Hồng trà

Nồng độ oxy hóa

Quy trình chế biến:

Lục trà: thu hoạch – làm héo – diệt men – vò – làm khô.

Hồng trà: thu hoạch – làm héo – vò – lên men – làm khô.

Lục trà không trải qua quá trình oxy hóa do trải qua công đoạn hấp, đảo đều và sấy khô, điều này lục trà giữ trạng thái màu sắc xanh vốn có của nó.

Ngược lại, hồng trà cũng được làm từ giống chè xanh nhưng được ủ men oxy hóa. Khi hồng trà đen bị oxy hóa thì các enzym có trong lá sẽ bị tối màu đi. Do trong quá trình oxy hóa đã chuyển đổi các chất Polyphenol trong chè (catechin) thành các hợp chất oxidase, đáng chú ý nhất là còn tạo ra chất theaflavin và thearubigins. Theaflavins làm cho hương vị hồng trà đen khi pha có vị mạnh hơn.

Hương vị và màu sắc

Lục trà sau khi hãm có màu sắc và hương vị giống lá chè tươi. Màu nước xanh ánh vàng tươi sáng, óng ánh lớp tuyết. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được hương thơm tươi mới của trà, khi nhấp vị chát mạnh và đắng nhẹ, hậu vị ngọt, vị chát ngậy bùi. Lục trà xanh sẽ có độ chát cao hơn so với hồng trà do nhóm chất polyphenol được giữ lại nhiều hơn.

Hồng trà khi hãm thường có màu sắc từ vàng đậm, đỏ nâu hoặc nâu đen. Hương vị hồng trà cũng rất phong phú, đôi khi sẽ cảm nhận được mùi trái cây hay mùi mạch nha ngọt ngào.

Lượng caffeine

Xét về nồng độ caffeine thì trà xanh có ít hơn hồng trà, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Hàm lượng caffeine phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau như về giống cây trồng, phương pháp sản xuất cũng như phương pháp ngâm. Hàm lượng caffeine của chè xanh thường từ 24-40mg ở mỗi ly trong khi hàm lượng này ở trong một ly hồng trà đen lại có độ dao động lớn hơn khoảng 14-61mg.

Nhiệt độ hãm trà

Để hãm lục trà thơm ngon, màu sắc đẹp mắt, người pha thường sử dụng nước có nhiệt độ từ 70 – 80 độ C. Nếu bạn sử dụng nước có nhiệt độ quá cao sẽ làm tanin và caffeine trong trà chiết xuất ra nhiều, làm trà bị đắng và chát. Thời gian hãm lục trà là từ 2-3 phút.

Khác với lục trà, hồng trà thường được pha bằng nước có nhiệt độ cao hơn, từ 80 – 90 độ C. Do nồng độ các thành phần hóa học trong hồng trà thấp nên bạn cần sử dụng nước có nhiệt độ cao để chiết xuất toàn bộ chúng ra khỏi lá trà. Chính vì thế, thời gian pha hồng trà cũng lâu hơn, từ 3 – 5 phút.

Tác dụng của Lục trà

Trà Xanh thuộc loại trà không lên men, chỉnh vì thế mà giữ được phẩm chất tự nhiên của lá trà tươi, bao hàm nhiều chất dinh dưỡng như Polyphenol, Catechin, Caffein, Axit Amin, Vitamin và các thành phần dinh dưỡng khác cũng rất nhiều.

Theo nghiên cứu khoa học của các chuyên gia, trong lục trà chứa hàm lượng chất EGCG cao. Đây là chất có tác dụng chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa sự hình thành của các gốc tự do – nguyên nhân gây nên bệnh ung thư. Bên cạnh đó, chất EGCG trong lục trà đặc biệt tốt cho làn da và mái tóc như: làm chậm quá trình lão hóa, chống viêm da, giảm rụng tóc,…

Ngoài ra việc uống trà xanh mỗi ngày sẽ giúp bạn:

Giảm nguy cơm mắc bệnh ung thư: Trà xanh chứa chất EGCG ( Epigallocatechin–3–gallate), là một chất chống oxi hóa mạnh, có khả năng ức chế và ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư.

Ngăn ngừa bệnh tim mạch: Huyết áp cao và lượng cholesterol cao là nguyên nhân gây ra các vấn đề về tim mạch. Chất Flavonoid trong trà xanh giúp giảm lượng cholesterol xấu trong cơ thể, cải thiện sức khỏe tim mạch.

Ngăn ngừa bệnh Alzheimer: Chất catechin trong trà xanh mức độ gây hại của các protein beta – amyloid lên tế bào não, yếu tố chủ yếu gây nên chứng mất trí nhớ ở bệnh nhân Alzheimer.

Hỗ trợ giảm cân: Chất EGCG trong trà xanh thúc đẩy quá trình trao đổi chất diễn ra nhanh hơn, giúp đốt chạy lượng mỡ thừa của cơ thể.

Ổn định đường huyết: Polyphenols trong trà xanh có tác dụng ổn định và duy trì đường huyết ở mức nhất định, cải thiện sự nhạy cảm với insulin và giảm nguy cơ mắc bệnh tiệu đường type 2.

Nghệ thuật trà đạo là một phần của văn hóa Việt Nam. Lục trà từ lâu được xem như thức uống thơm ngon và rất tốt cho sức khỏe. Vào những ngày dịch bệnh diễn biến phức tạp như hiện nay, hãy ở nhà và tận hưởng giây phút thưởng thư thái trà bên những người thân yêu bạn nhé!

Yêu Trà Việt là một diễn đàn chia sẻ các kiến thức văn hóa trà Việt, các địa danh trà quán góp phần mang đến những giá trị tốt đẹp nhất tới cộng đồng yêu trà Việt.

Hãy kết nối với chúng tôi qua:

Group Facebook: https://www.facebook.com/groups/yeutraviet

Fanpage: https://www.facebook.com/YeutraViet

Youtube: https://www.youtube.com/c/yeutravietOfficial

Tiktok: https://www.tiktok.com/@yeutraviet