Trà Bắc – một tên gọi thân thương mà người miền Nam thường gọi, với hương vị thơm ngon và đa dạng về chủng loại. Nhưng trà Bắc được hiểu như thế nào và có bao nhiêu loại thì không phải ai cũng biết. Cùng Yêu trà Việt tìm hiểu bài viết dưới đây để có thêm thông tin về tên gọi này.
Trà Bắc là gì?
Trà Bắc hay chè Bắc là cách gọi chung chung của người Miền Nam cho các loại trà khô hay trà mạn. Hiểu một cách đơn giản là các loại trà được trồng ở miền Bắc như: Thái Nguyên, Phú Thọ, Hà Giang…. Sau đó các loại trà này được sản xuất và cung cấp tiêu thụ cho các tỉnh trên cả nước, trong đó có các tỉnh miền Nam nên thường được gọi là trà Bắc.
Trong giai đoạn chiến tranh những năm 1954, nhiều chiến sĩ, đồng bào miền Bắc tiến thẳng vào Nam nhằm chi viện cho chiến trường khốc liệt này. Sau thống nhất, nhiều người đã ở lại và sinh sống tại miền Nam, những thói quen sinh hoạt sử dụng trà Bắc hàng ngày rất nhiều. Từ đó, người miền Nam dần tiếp xúc và có cơ hội sử dụng trà Bắc, tuy nhiên vẫn có nhiều người không hiểu rõ về các loại trà Bắc.
Người Miền Nam có thói quen sử dụng các loại trà đá, trà ướp hương như trà nhài, trà oolong. Phần lớn họ thường sử dụng cafe thay cho trà, chính vì vậy mà nhiều người cũng không phân biệt được sự khác nhau giữa trà hương tự nhiên hay trà hóa chất
Những loại Trà Bắc nổi tiếng thơm ngon
Trà Bắc nổi tiếng với đa dạng những loại trà thơm ngon như trà Thái Nguyên, Trà Shan tuyết cổ thụ, Trà mạn hảo, Trà Đâm hay các dòng Trà sen Hồ Tây, trà ướp hương lài, ngâu…
Trà Bắc Thái Nguyên
“ Trà Thái, gái Tuyên” câu nói hàm chứa nếu muốn uống trà ngon thì hãy đến Thái Nguyên, còn phụ nữ đẹp thì nhắc đến đất Tuyên Quang. Các loại trà ngon có năng xuất cao và được trồng nhiều nhất ở các vùng Đại Từ, Tân Cương, Đồng Hỷ, Phú Lương..vv. Trong đó không thể không nhắc đến đặc sản Tân Cương, vùng đất có khí hậu vô cùng thuận lợi cùng với những đôi bàn tay lành nghề tự tay chăm bón sản xuất đã cho ra những phẩm trà Thái thơm ngon thượng hạng. Trà Tân Cương cũng có hương vị đặc trưng ngon hơn hẳn những vùng khác.
Các phẩm trà Bắc Tân Cương cánh chè nhỏ gọn, có màu xanh đen, xoắn chặt, khi pha có mùi hương thơm dễ chịu màu nước vàng nhạt. Nhấm ngụm chè cảm nhận ngay vị chát, hậu ngọt đậm đà. Chính vì vậy, trà Tân Cương là một trong những thương hiệu trà hàng đầu được yêu thích không chỉ tại miền Bắc mà nhiều người miền Nam cũng rất ưa chuộng.
Trà shan tuyết
Trà Shan tuyết là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng núi phía Tây Bắc Việt Nam. Cái tên vô cùng ấn tượng này bắt nguồn từ những lông mao trắng xóa như những bông tuyết trên búp trà, có nghĩa là tuyết trên núi.
Quanh năm sương mù bao phủ trên những rẻo cao, thấp thoáng bóng cây chè shan cổ thụ giữa núi rừng. Với những người yêu trà, khi nhắc đến núi rừng có lẽ không thể quên được cái vị ngọt đọng lại sâu trong cổ họng. Đó là sự khác biệt giữa trà Shan với các dòng trà khác. Các tỉnh miền núi phía Bắc như Yên Bái, Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Sơn La…dọc theo dãy Hoàng Liên Sơn hay Tây Côn Lĩnh. Những cây chè Shan hàng trăm năm tuổi mọc hoang giữa núi rừng, hấp thụ linh khí từ đất trời.
Trà Shan tuyết được gọi là cực phẩm trong những dòng trà bởi nó không chỉ hiếm mà còn mang trong mình những dược tính rất tốt cho sức khỏe con người. Trà Bắc Shan tuyết được không chỉ những người yêu trà trong nước yêu thích mà còn nhiều quốc gia trên thế giới.
Trà đâm xứ Nghệ
Chè đâm là đặc sản tại xứ nghệ và là đồ uống ngày càng trở nên phổ biến không chỉ tại Quỳ Hợp – Nghệ An mà còn trong các nhà hàng, quán nước ở thành phố Vinh. Để cho ra một bát nước chè cần phải trải qua khá nhiều công đoạn phức tạp
Đầu tiên phải chọn những lá chè bánh tẻ, không quá non cũng không quá già hái đem đi rửa sạch, sau đó cho vào ống tre già và bắt đầu giã nhuyễn. Nếu chọn lá quá già nước trà sẽ có màu xanh đen trông không được ngon và đẹp mắt, còn nếu là lá quá non thì nước trà sẽ rất chát, khó uống.
Thứ chè xanh sóng sánh, thơm dậy mùi, khi uống ban đầu hơi đắng chát, nhưng đọng lại sau cùng là vị ngọt nơi đầu lưỡi. Dư vị đặc trưng của thứ nước đặc sản này khiến nhiều người thích thú.
Trà mạn hảo
“Làm trai biết đánh tổ tôm
Uống trà Mạn Hảo ngâm nôm Thúy Kiều.”
Trà Mạn Hảo từng có thời kỳ được mệnh danh là quốc hồn của Việt Nam, loại trà này khiến bao người mê mẩn và được xem như 1 trong 3 thú vui của các đấng nam nhi thời kỳ thế kỷ 19; 20.
Thế nhưng sau những biến cố thăng trầm của lịch sử, sau khi mất vùng Mạn Hảo do hiệp ước Pháp – Thanh, năm 1885 trà Mạn đã đi vào dĩ vãng, trở thành sự tiếc nuối, là nỗi niềm đau đáu của những người con hậu thế.
Ngày nay, nhiều nhà máy xí nghiệp đã đầu tư không ít tiền của để phục chế trà Mạn Hảo xưa. Thế nhưng số lượng không nhiều và chỉ tập trung ở phía Bắc. Hi vọng rằng, với những sự nỗ lực không ngừng nghỉ, trà Mạn xưa sẽ được phục chế. Để hậu thế được nếm vị ngọt lưu giữ vấn vương nơi cổ họng, thưởng thức sắc nước hổ phách huyền ảo mê hoặc lòng người. Để được kết nối với thế hệ xưa, một thời trà Mạn vàng son của ông cha ta ngày trước.
Trà sen Tây Hồ
Trà ướp sen Tây Hồ hay còn được biết đến là trà sen Hà Nội, Trà được ướp với sen Tây Hồ, đây được xem là một đặc sản của Hà Nội được nhiều người yêu thích bởi nghệ thuật ướp trà độc đáo cùng hương thơm khó quên. Để ướp được trà sen ngon, các nghệ nhân phải chọn những loại chè ngon từ Tân Cương – Thái Nguyên hay giống trà Shan tuyết Hà Giang.
Sen dùng để ướp phải là sen ở làng Quảng Bá ở Hồ Tây, loại sen Bách Diệp trăm cánh, được hái từ 3 – 4 giờ sáng. Lúc này mới chớm nở và có hương vị thơm ngon nhất. Cứ 1 lượt trà lại rắc một lượt gạo rồi đem đi ướp và sấy bằng than hoa hoặc cách thủy, cứ làm như vậy 7 lần mới hoàn tất một mẻ trà.
Để ướp trà sen ngon, người làm trà sẽ lựa chọn trà ngon từ Hà Giang, là những cây trà cổ thụ quanh năm sương phủ. Sau khi nhập trà về, họ phải nhặt toàn bộ các búp trà đỏ. Sau khi nhặt thì cho vào một cái chõ đồ xôi để hủy chất tạo nên vị chát của trà. Sau đó cho lên chảo gang để xao để khô. Sau đó sẽ đổ toàn bộ trà vào trong chum đất và ủ lớp lá chuối khô ở trên và bịt kín 3-5 năm để búp trà tơi xốp, khi ướp với hoa sen sẽ thấm được nhiều hương sen.
Không ai biết đặc sản Tràng An này có từ bao giờ nhưng đây chính là thức quà quý dành riêng cho giới vua quan hay các gia đình danh gia vọng tộc của đất kinh kỳ. Ngày nay trà sen rất phổ biến và trở thành thói quen thưởng thức của nhiều người trong mỗi buổi sáng.
Lưu ý khi uống trà Bắc để không gây hại đến sức khỏe
Nhiều người hỏi uống trà Bắc có hại không? Câu trả lời tất nhiên là không, tuy nhiên không nên lạm dụng uống quá nhiều, cần sử dụng một lượng vừa phải.
- Tránh uống trà lúc đói,
- Không uống trà quá đặc
- Không dùng nước trà để uống thuốc
- Không uống thay nước
Trà Bắc rất đa dạng, có nhiều dòng trà thơm ngon khiến đông đảo những người yêu trà mê đắm. Trên đây là những thông tin hữu ích về các loại trà Bắc. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp các bạn hiểu thêm về dòng trà này.
Yêu Trà Việt là một diễn đàn chia sẻ các kiến thức văn hóa trà Việt, các địa danh trà quán góp phần mang đến những giá trị tốt đẹp nhất tới cộng đồng yêu trà Việt.
Hãy kết nối với chúng tôi qua:
Group Facebook: https://www.facebook.com/groups/yeutraviet
Fanpage: https://www.facebook.com/YeutraViet