Cô chủ quán Di Nhiên Trà Thất và tình yêu với trà Việt
Hôm nay Yêu Trà Việt xin chia sẻ đến các vị trà hữu câu chuyện khởi nghiệp với trà của một Cô gái Quảng Bình, chủ quán Di Nhiên Trà Thất và Tình yêu với trà Việt
Cố đô Huế một chiều đông nắng nhẹ, tôi tìm đến “Di Nhiên trà thất”, ủ trong tay ly trà sen ấm nồng vương khói, nhấp từng ngụm thanh nhẹ, ngát hương và nghe câu chuyện về tình yêu trà Việt của cô chủ quán có tên Trần Thị Thanh Nhị, 36 tuổi, quê ở xã Đức Ninh, TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình.
1.Duyên trà
Tuổi thơ Nhị đi qua gắn liền với những ấm trà ủ hoa dậy hương của ông ngoại. Nhị kể, ông ngoại cô rất sành trà, có thói quen uống trà vào mỗi buổi sớm. Cứ sau khi làm vườn, ông thường đem vào một bông hoa, khi thì nhài, khi thì hồng, khi thì ngâu, sói để uống cùng trà Thái Nguyên. Đặc biệt, hôm nào cả nhà quây quần tụ họp là Nhị biết hôm đấy hoa quỳnh sắp nở. Ngoại cho gọi tất cả mọi người trong gia đình, trẻ con cũng có một chỗ ngồi, một chén trà, nghe người lớn nói chuyện và đợi hoa nở. Mặc dù lần nào cũng vậy, chỉ ngồi được một lúc thì mắt đã díu lại, chén trà ông rót cho vẫn còn đầy, nhưng mùi hương của trà theo Nhị vào trong giấc ngủ, ấp ủ thành niềm đam mê đến tận sau này.
Nhị kể: khi ở lại Đại học sư phạm Huế làm giảng viên “Nhìn hoa sen ở Huế, mình cứ nhớ trà hoa của ngoại. Mình quyết định sẽ đến với trà, như cái duyên ngoại cho mình”.
Năm 2014, Nhị cùng với một người bạn yêu trà khác, khánh thành “Di Nhiên trà thất”, trở thành nơi chốn đi về của những người yêu trà ở mảnh đất cố đô thâm trầm này. (Yêu trà Việt đã có bài giới thiệu về Di Nhiên Trà Thất trong chủ đề Địa danh trà quán tại Huế)
Khác với các Phòng trà thường kinh doanh cả trà Tàu lẫn trà Việt, Di Nhiên lại chỉ dùng dòng trà thuần Việt, đặc sản như trà San Tuyết cổ thụ hoang dã, mọc hoàn toàn tự nhiên trên núi cao. Để có nguồn trà sạch, Nhị phải ra tận vùng trà Tà Xùa, Sơn La, là 1 trong 3 vùng trà cổ tốt nhất Việt Nam.
Nhị kể: “Trà ở đây sinh trưởng ở địa hình cao hơn 1.000m so với mực nước biển, lại là trà cổ thụ, quá trình tích lũy lâu nên nội chất cũng khác, nhiều vị ngọt. Đi giữa đồi trà với tán vươn trong mây, có cảm giác như chính những cây trà nối cõi trần và cõi tiên, vậy nên sau khi khi kết hợp để sản xuất trà sen, mình đã đặt tên cho loại trà này là Tiên Khí. Hái trà cả ngày về rửa mặt không có tí bụi, sạch vô cùng”. Di Nhiên có hơn 40 loại trà, mỗi tên trà đều có câu chuyện riêng của nó như vậy.
2. Giữ nghề làm trà hoa truyền thống
Để giúp trà đến gần hơn với người Việt, đặc biệt là giới trẻ, Di Nhiên chọn dòng trà hoa, hay còn gọi là trà luyện hương. Từ trà nền là trà san tuyết, mùa xuân quán có trà hoa mai, mùa hè có trà sen, thu về có trà cúc, đông sang thì trà hoa mộc, xen giữa các mùa có trà ngâu, sói, mai, hồng…Tất cả những loại này, đều được cô chủ quán Thanh Nhị cùng với các trà nương tự làm thủ công với cách sao chế truyền thống bằng chảo gang. Đây cũng chính là điều mà Nhị mong mỏi khi mở “Di Nhiên trà thất”, đó là góp phần bảo tồn nghề làm trà hoa truyền thống của người Việt. Mùa nào thức nấy, Di Nhiên trở thành một quán… đầy hoa, trà.
Trong các loại trà, theo Nhị, trà sen là khó làm nhất bởi hương sen mảnh và dễ mất mùi, trong đó kỳ công nhất là làm trà sen gạo – được mệnh danh là thiên cổ đệ nhất trà. Để ướp được 1kg trà sen, phải mất 2.000 bông nếu là sen Huế, và khoảng 1.200 đến 1.400 bông nếu là sen Hồ Tây để tách gạo – túi hương ở đầu nhị vàng của từng bông sen. Ướp lần lượt 1 lớp trà 1 lớp gạo, rồi bọc lại, khoảng 3 tiếng một lần mở ra để trà thông hương, sau đó, sấy cách thủy bằng cách dùng mâm đồng bỏ trên nồi nước để giữ hương cho trà. Trà sao xong cho nghỉ 3 ngày, sau đó lại thêm gạo ủ trà, tiếp tục sao lần 2. Công đoạn sao trà hoàn thành trong 21 ngày với 7 lần vào hương như vậy. Sau một tháng trà nghỉ, sàng bớt gạo mới có thành phẩm.
Để có được những công thức này là cả một quá trình vào Nam ra Bắc của Nhị, đến các vùng sản xuất trà có tiếng của Việt Nam, tìm học những nghệ nhân trong làng trà Việt. “Nhưng không ai dạy từ đầu đến cuối một nghề cho mình cả, Nhị phải qua quá trình thử – sai, thử – sai rất rất nhiều lần mới có được bí quyết riêng của mình”.
Trong các loại sen, sen bách diệp ở Hồ Tây được hương hơn cả, vì vậy, thu sang, Nhị lại khăn gói ra Hà Nội, trực tiếp làm trà và giám sát các công đoạn sản xuất trà của các bạn trà ở vùng nguyên liệu. Các loại hoa khác như cúc, nhài.. cũng được Nhị cẩn trọng liên kết với các vùng nguyên liệu trồng riêng làm được liệu, đảm bảo không dùng hóa chất như ở các vùng trồng hoa thương phẩm.
3. Lan tỏa tình yêu trà tại Di Nhiên Trà Thất
Là nghệ nhân trà, nhưng công việc chính của Nhị vẫn là giảng viên đại học với học vị Tiến sỹ, Nhị tất bật sắp xếp thời gian cho cả 2 công việc. “Thật may, chuyên ngành giảng dạy của mình là môn Cơ sở văn hóa Việt Nam và phương Đông, trong đó có một phần về ẩm thực nên thực chất 2 công việc này bổ trợ cho nhau”, Nhị tâm sự.
“Di Nhiên trà thất” ngày càng được nhiều trà khách tìm đến, dù nằm sâu trong ngõ ở thành nội, trong đó không ít khách là người nước ngoài. Chị Susan, một du khách đến từ Mỹ bày tỏ: “Cách cô ấy nhìn nước bốc hơi để đo nhiệt độ nước, cách cô ấy chiết sạch nước đầu tiên của ấm trà, chia đều cho mọi người trong bàn để không ai uống quá đậm hay quá nhạt và cả những câu chuyện thú vị về trà Việt đã giúp chúng tôi hiểu thêm về một nét văn hóa của người Việt Nam”.
Nguyễn Thị Mai Quỳnh, trà nương ở Di Nhiên cho biết: “Nhiều bạn trẻ lần đầu đến đây thường hỏi về loại trà không đắng, không chát, trà nào không mất ngủ. Di Nhiên muốn mọi người đừng xem trà là thức uống của người già mà lãng quên đi nét văn hóa đáng quý lâu đời của người Việt. Các loại trà hoa của quán đã giúp trà đến gần hơn với người trẻ, thực tế lượng khách là các bạn trẻ đến quán ngày càng đông”.
Lê Hồng Tân, sinh viên Trường Đại học Khoa học Huế tuần nào cũng đến quán 1 đến 2 lần, chia sẻ: “Cứ hôm nào mệt là em lại đến đây, nhắm mắt lại một lúc, rồi uống trà, đọc sách, căng thẳng trong học tập, mọi lo toan như tan biến”.
Có lẽ, con đường nâng tầm trà Việt và bảo tồn nghề làm trà hoa truyền thống của cô gái Quảng Bình đang đi đúng hướng. Mới đây, Thanh Nhị đã giành giải Nhì phần thi nếm trà và giải Nhất phần thi trà với đồ ăn kèm trong cuộc thi danh giá Tea Master Cup Việt Nam 2019.
Nhị tâm sự: “Người Quảng Bình bao giờ cũng có tình cảm sâu nặng đối với quê hương, có lẽ cũng giống như nhiều người con xa quê khác, khi bản thân đạt được thành quả nào đó đều muốn khẳng định với mọi người rằng, vâng tôi là người con của mảnh đất Quảng Bình. Mình cũng đang thai nghén thêm một Di Nhiên ở Quảng Bình trong tương lai”.
“Giữa trà và mình hình như có mối giao cảm, khi cầm một bạn trà trên tay mình có thể biết bạn trà này hái vào mùa nào, hái ở độ cao bao nhiêu, có được hái cẩn thận không, bạn còn kể cho mình những câu chuyện về con người, vùng đất nơi bạn trà ấy sinh ra …”
Nhị cảm ơn trà, còn tôi cảm ơn Nhị, cảm ơn bạn đã giữ lại phong vị qua các mùa hoa, giữ lại mùa hương cho tháng năm trong những chén trà, để ta không còn thảng thốt khi thời gian qua đi mà ta chưa kịp đến với mùi hương, màu hoa ấy. Đó cũng là cách để ta thấy gần gũi thêm, yêu thêm trà Việt, tinh hoa tự ngàn đời.
(Theo qbtv.vn)
#Yêu_trà_Việt hy vọng tình yêu trà Việt của Nhị sẽ lan tỏa đến đông đảo cộng đồng, để chúng ta luôn tự hào về Văn hóa trà Việt giúp giá trị trà Việt, tình yêu trà Việt được lan tỏa hơn nữa.
Yêu Trà Việt là một diễn đàn chia sẻ các kiến thức văn hóa trà Việt, các địa danh trà quán góp phần mang đến những giá trị tốt đẹp nhất tới cộng đồng yêu trà Việt.